Nông nghiệp hữu cơ có nhu cầu lớn nhưng không phải cứu cánh cho ATTP

(Dân Việt) Phân khúc cao cấp như nông nghiệp hữu cơ (NNHC) còn kén người dùng vì giá thành cao, không nhiều đơn vị sản xuất hoặc nhập khẩu. NNHC vẫn là một thị trường mạo hiểm. Tuy nhiên, NNHC không phải là cứu cánh cho an toàn thực phẩm. Cần tránh sự ngộ nhận giữa 2 từ phương thức sản xuất cho tới sản phẩm nông nghiệp hữu cơ với nông nghiệp sạch an toàn.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban quản lý An toàn thực phẩm (ATTP) đánh giá như thế tại buổi khai mạc Hội chợ Xanh, tổ chức tại TP.HCM sáng ngày 25.1.

Bà Phạm Khánh Phong Lan đánh giá Nông nghiệp hữu cơ vẫn là thị trường mạo hiểm. Ảnh: Nguyên Vỹ

Theo bà Lan, TP.HCM có nhu cầu rất lớn đối với thực phẩm an toàn. Phân khúc cao cấp như thực phẩm hữu cơ vẫn phải tùy biến theo nhu cầu thị trường vì giá thành cao, các đơn vị sản xuất hoặc nhập khẩu cũng không nhiều.

“Các đơn vị sản xuất hiện nay, nếu có sản xuất cũng phải theo bộ tiêu chuẩn của các nước trên thế giới. Việc xây dựng bộ tiêu chuẩn NNHC lúc này không phải dễ dàng”, bà Lan nói.

Mục tiêu trước hết của Ban ATTP vì thế, trước hết vẫn phải tập trung bảo được trách nhiệm và chất lượng từ nguồn cung thực phẩm an toàn cho thị trường; đem đến cho người dân thành phố những địa chỉ uy tín, trung thực.

Theo GS. Nguyễn Ngọc Kính, nguyên Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ (Bộ NNPTNT) việc khuyến cáo để tránh ngộ nhận, nhập nhằng về thực phẩm sạch và thực phẩm hữu cơ là cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

TP.HCM có nhu cầu rất lớn đối với thực phẩm an toàn. Ảnh: Nguyên Vỹ

Ông Kính cho rằng NNHC không phải là cứu cánh cho an toàn thực phẩm. Cần tránh sự ngộ nhận giữa 2 từ phương thức sản xuất cho tới sản phẩm nông nghiệp hữu cơ với nông nghiệp sạch an toàn.

Sự ngộ nhận có sức ép rất lớn từ nhu cầu ATTP. Tuy nhiên, cũng từ đó xuất hiện những cách nghĩ thiên lệch, thậm chí sai lầm và người tiêu dùng dễ bị đánh lừa.

“Sản phẩm của phương thức sản xuất nông nghiệp an toàn được bộ NNPTNT quy định, đang được triển khai, tuy giá bán có cao hơn một chút nhưng đa số người lao động vẫn chấp nhận được”, GS. Kính chia sẻ.

Tuy nhiên cả bà Lan và ông Kính đều đánh giá cao nỗ lực của các đơn vị sản xuất hữu cơ khi chủ động tìm kiếm vùng sản xuất, cung ứng sản phẩm về Thành phố. “Vì chi phí đầu tư cao, họ phải có trách nhiệm với chính đồng vốn và uy tín của mình. NNHC vẫn là một phương thức sản xuất cần phải quan tâm”, bà Lan nói.

Người tiêu dùng cũng cần nhiều hơn nữa những địa chỉ thực phẩm an toàn, đáng tin cậy. Ảnh: Nguyên Vỹ

Cơ chế quản lý hiện nay khó nhất là làm sao chứng minh được với người tiêu dùng đâu là sản phẩm NNHC. Theo đó, “Ban ATTP không có thẩm quyền cung cấp chứng nhận thực phẩm hữu cơ nhưng có trách nhiệm phải giám sát, đánh giá và công khai thông tin các sản phẩm và đơn vị sản xuất có theo đúng tiêu chuẩn hữu cơ hay không”, bà Lan chia sẻ.

NNHC phát triển nhanh trong khoảng 10 năm nay. Từ năm 2015, sản phẩm hữu cơ bắt đầu hình thành nhưng hệ thống phân phối chưa nhiều. Từ năm 2016, vấn đề an toàn thực phẩm đặt ra yêu cầu hệ thống quản lý cần đồng bộ. Đến nay, vẫn còn nhiều vấn đề cần bàn về sản phẩm như thế nào là hữu cơ.

Chị Đinh Thiên Hương, khách hàng tham quan Hội chợ Xanh kể chưa lúc nào thấy những mỹ từ như sản phẩm sạch, sản phẩm an toàn, sản phẩm công nghệ cao… tràn làn như hiện nay. Với nông sản hữu cơ, mối nghi ngờ còn nhiều hơn vì giá thành không rẻ, lại không biết phải chọn mua sao cho đúng, phân biệt sao cho chuẩn với các sản phẩm nhà trồng hay rau củ quả hái tự nhiên.

Hội chợ xanh là một nỗ lực của Ban ATTP nhằm giới thiệu thêm các địa chỉ cung cấp thực phẩm an toàn. Ảnh: Nguyên Vỹ

Một bó rau được gắn nhãn hữu cơ rành rành nhưng có thực sự là hữu cơ hay không? Rõ ràng chính quyền vẫn còn nợ người dân một cách thức đơn giản để nhận biết thực phẩm an toàn với không an toàn, chứ chưa nói tới những thứ cao cấp như nông sản hữu cơ.

Có không ít cửa hàng nhỏ giới thiệu sản phẩm của họ là sản phẩm hữu cơ. “Không ít khách hàng do nhu cầu bức bách về sản phẩm nông nghiệp bị chứa nhiều dư lượng thuốc hóa học, nên khi nghe nói về sản phẩm bày bán là nnhc thì dễ tin theo, do đó cũng dễ bị mắc lừa.

“Khái niệm NNHC cần được quy định lại sao cho thống nhất, dễ hiểu. Và người tiêu dùng cũng cần nhiều hơn nữa những địa chỉ thực phẩm an toàn, đáng tin cậy”, chị Hương đề nghị.

Hội chợ Xanh thu hút hơn 100 gian hàng của các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm tươi sống và có uy tín. Hội chợ mở cửa 4 ngày, từ 25 – 28.1 tại Nhà Thi đấu Quân khu 7, quận Tân Bình, TP.HCM.