Chỉ chuyển đổi 3 dự án sang hình thức đầu tư công

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhất trí với việc chuyển đổi 3 dự án thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông sang hình thức đầu tư công thay vì chuyển đổi 8 dự án như đề xuất của Chính phủ trước đây.

Tại phiên họp chiều 1/6, UBTVQH đã cho ý kiến lần 2 về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.

Chuyển đổi 3 dự án, bổ sung thêm 23.461 tỷ đồng 
Tại phiên họp này, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, Chính phủ đề xuất 3 phương án điều chỉnh hình thức đầu tư. Theo đó, phương án 1 vẫn là chuyển đổi sang đầu tư công toàn bộ 8 dự án với tổng mức đầu tư khoảng 99.493 tỷ đồng, cần bổ sung thêm vốn ngân sách nhà nước (NSNN) 44.493 tỷ đồng.

Phương án 2 là chuyển đổi sang đầu tư công 5 dự án, gồm 4 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu và Phan Thiết - Dầu Giây) và 1 dự án không có nhà đầu tư qua sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết). 3 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP. Tổng mức đầu tư khoảng 100.250 tỷ đồng, trong đó vốn NSNN khoảng 88.059 tỷ đồng (cần bổ sung thêm 33.056 tỷ đồng), vốn huy động ngoài ngân sách khoảng 12.194 tỷ đồng.

Phương án 3 là chuyển đổi sang đầu tư công 3 dự án, gồm 2 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây) và 1 dự án không có nhà đầu tư qua sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết). 5 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP. Tổng mức đầu tư theo phương án này khoảng 100.816 tỷ đồng, trong đó vốn NSNN khoảng 78.461 tỷ đồng (cần bổ sung thêm 23.461 tỷ đồng), vốn huy động ngoài ngân sách khoảng 22.355 tỷ đồng.

Đồng thời, Chính phủ cho biết đã giao Bộ Giao thông vận tải xây dựng đề án phù hợp để thu hồi vốn Nhà nước tại các dự án 100% vốn đầu tư công để xem xét, quyết định theo thẩm quyền và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định đối với những nội dung vượt thẩm quyền.

Cho ý kiến về các phương án này, Uỷ ban Kinh tế (UBKT) cho biết, ngoài phương án 1 UBTVQH đã kết luận không tán thành, phương án 2 cũng không phù hợp với các yêu cầu của UBTVQH là chỉ đề xuất chuyển đổi với dự án không có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết) và một số ít dự án có nhà đầu tư đã qua vòng sơ tuyển nhưng khả năng đấu thầu không thành công.

Hơn nữa, vốn đầu tư công cho dự án cần thực hiện đúng quy định của Luật Đầu tư công và Nghị quyết 52/2017/QH14 là không bố trí bổ sung số vốn đầu tư công lớn cho dự án sang Kế hoạch đầu tư công giai đoạn sau (2021 - 2025).

Đối với phương án 3, đa số ý kiến trong UBKT nhất trí với phương án chuyển đổi tối đa 3 dự án. Tuy nhiên, các ý kiến không nhất trí với việc lựa chọn dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 và dự án Phan Thiết - Dầu Giây để chuyển đổi vì 2 dự án nêu trên có mức vốn Nhà nước tham gia rất ít nhưng vẫn có từ 2 đến 3 nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển.

Đây cũng là 2 dự án có lưu lượng nhu cầu vận tải cao nhất trong tổng số 8 dự án, nằm tại cửa ngõ các trung tâm kinh tế lớn của đất nước, kết nối thuận tiện với các tuyến cao tốc hiện hữu, có thể phát huy hiệu quả ngay. Nhiều ý kiến cho rằng, 2 dự án này có tiềm năng, khả thi nhất để thực hiện theo hình thức PPP. Một số nhà đầu tư cho rằng, nếu được lựa chọn, nhà đầu tư có thể không cần đến tài trợ vốn của các tổ chức tín dụng. 

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh cho biết, nếu 2 dự án này được lựa chọn chuyển đổi, tổng vốn NSNN cần bổ sung sẽ rất lớn (23.462 tỷ đồng), không đáp ứng yêu cầu không để nợ lớn sang kế hoạch đầu tư công giai đoạn sau. Do đó, UBKT đề nghị xem xét phương án lựa chọn dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và dự án Nghi Sơn - Diễn Châu là 2 dự án có ít nhà đầu tư vượt qua vòng sơ tuyển nhất (mỗi dự án 2 nhà đầu tư), tổng vốn từ NSNN cần bổ sung thấp (12.707 tỷ đồng) hoặc lựa chọn dự án Nha Trang - Cam Lâm và dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo là 2 dự án có lưu lượng nhu cầu vận tải và tổng vốn NSNN cần bổ sung  thấp nhất (9.574 tỷ đồng) và là phương án đáp ứng các yêu cầu mà UBTVQH đã đặt ra.

Tiếp tục thực hiện 5 dự án còn lại theo hình thức PPP

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên UBTVQH đồng tình với việc chọn chuyển đổi 3 dự án theo phương án 3 của Chính phủ. Trong đó, các ý kiến đều đồng tình việc chọn dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết do không có nhà đầu tư. Với 2 dự án còn lại, các ý kiến thống nhất với lựa chọn của Chính phủ.

Mặc dù việc lựa chọn hai dự án đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây có số vốn phải chuyển sang kế hoạch đầu tư công giai đoạn sau khá lớn, song Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, đây là 2 dự án quan trọng, là cửa ngõ vào hai trung tâm kinh tế lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, có lưu lượng xe lớn nên cần thiết lựa chọn để chuyển đổi. 

Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải cũng đồng tình với quan điểm này và cho rằng, áp lực với ngân sách rất lớn vì chưa lường trước được mức hụt thu năm nay, do đó việc lựa chọn như phương án 3 là phù hợp.

Kết luận phiên họp, UBTVQH nhất trí việc trình phương án 3 như đề xuất của Chính phủ ra Quốc hội để xem xét, cho ý kiến. Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý chọn phương án 3 không có nghĩa 5 dự án còn lại không làm, mà vẫn tiếp tục lựa chọn nhà thầu, triển khai dự án. Tới đây, Luật PPP được thông qua sẽ cũng sẽ là cơ sở pháp lý để thực hiện.  

Theo thoibaotaichinhvietnam.vn